Bilim Kurulu Üyesi Kayıpmaz'dan mutasyon açıklaması

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, İngiltere'den son dönemde yurda giriş yapan ve PCR test sonucu pozitif çıkan kişilerden, geriye dönük taramalar neticesinde 15 kişide yeni mutasyon ile uyumlu virüs yükü tespit edildiğini duyurdu. Bunun üzerine İngiltere'den yurda girişler geçici bir süreliğine tamamen yasaklandı. Ankara Şehir Hastanesi Acil Tıp Kliniği Eğitim Görevlisi ve Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Doç. Dr. Afşin Emre Kayıpmaz, Covid-19'un mutasyona uğramış hali üzerine konuştu. Bilim Kurulu Üyesi Kayıpmaz, şu an için elde edilen verilerin aşıların bu mutasyondan etkilenmediği yönünde olduğunu ancak insanların yine de tedbirlere daha sıkı sarılması gerektiğini söyledi. Kayıpmaz, İngiltere kaynaklı olduğu düşünülen bu virüsün, yapılan incelemelere göre daha bulaşıcı olduğunu ve Güney Afrika resmi kaynaklarından yapılan açıklamaya göre de mutasyonun gençlerde daha sık görüldüğünü söyledi.

“Hayvan çalışmalarında mRNA aşılarında herhangi bir etkilenmenin söz konusu olmadığı ortaya konmuş durumda”

İngiltere'de, virüsün bu mutasyon geçirmiş hali hakkında incelemelerin hala devam ettiğini belirten Bilim Kurulu Üyesi Doç. Dr. Afşin Emre Kayıpmaz, “Aslında İngiltere'de bu genom çalışmalarını yürüten konsorsiyumun raporunda bu açıkça yazmakta. Burada özellikle Kasım ayının ikinci yarısından itibaren, daha önce bu kadar sık rastlanmayan mutasyonların sıklıkla rastlanır olduğu bilgisi paylaşıldı. Bu bilgi paylaşılırken de şu noktaya dikkat çekildi; şu anda elimizdeki kanıtlar, aşı çalışmalarının bu mutasyonlardan etkilenip etkilenmeyeceğine dair bize bir veri sağlamıyor. Nitekim önceden yapılmış bazı hayvan çalışmalarına bakıyorsunuz, bu deneysel hayvan çalışmalarında bu mutasyonun olduğu deney hayvanlarında aşı uygulanan; özellikle bu rekombinant tipi aşılarda, yani mRNA aşılarında herhangi bir etkilenme söz konusu olmadığı ortaya konmuş durumda” ifadelerini kullandı.

“Bu da aslında virüsün bulaştırıcılığının arttığının bir emaresi olarak kabul ediliyor”

İngiltere'den yapılan açıklamalara göre mutasyon sonrasında Covid-19 virüsünün daha bulaşıcı hale geldiğini belirten Doç. Dr. Kayıpmaz, “Burada aynı zamanda bu mutasyonların klinikte hastalığın ağırlığı, şiddeti veya öldürücülüğü ile ilgili etkisinin olup olmadığı da bilinmiyor. Yalnızca şu anda elde olan önemli bir bilgi var bu rapor doğrultusunda. Özellikle bu bilgi, Birleşik Krallık'ta kasım ayı içerisinde artan Covid-19 vakalarından sorumlu tutulmuş durumda. Bu nedir; virüsün diken proteini denilen spike proteininde, özellikle de bu almaca bağlama bölgesi diyerek Türkçeleştirebileceğimiz ‘receptor binding domain' alanında gerçekleşen bir mutasyon neticesinde insan vücuduna, bu ACE-2 resöpterleri aracılığıyla daha kolay tutunabildiği ve hücre içerisine daha kolay girebildiği teorisine dayanıyor. Bu da aslında virüsün bulaştırıcılığının arttığının bir emaresi olarak kabul ediliyor” diye konuştu.

“Bu mutasyon virüsün kişiler arasındaki bulaştırıcılığını artırır yönde bir mutasyon”

Mutasyon sonrasında Sağlık Bakanlığı'nca birçok kararın hızla alındığını belirten Bilim Kurulu Üyesi Kayıpmaz, "Evet bir mutasyon var ve virüste ortaya çıkan bu mutasyon, virüsün kişiler arasındaki, hastalığın kişiler arasındaki bulaştırıcılığını artırır yönde bir mutasyon. Ama şu an da klinikte bunun ne derece etkisi olduğunu elimizdeki veriler uyarınca bilmiyoruz. Ama biz tedbirleri artırmak durumundayız. Ne gibi; işte ülkemize İngiltere'den, Danimarka'dan Güney Afrika'dan, Hollanda'dan gelen uçuşların durdurulması gibi. Aynı zamanda ülkemize yurtdışından gelmek isteyen kişilerin son 72 saatte PCR testinin yapılmış ve negatif olması zorunluluğu gibi” şeklinde konuştu.

“Şu an için paniğe kapılmamıza gerek yok”

Güney Afrika kaynaklarından yapılan açıklamanın virüs mutasyonunun oradaki farklı bir etkisi üzerine olduğunu kaydeden Kayıpmaz, “Güney Afrika'daki sonuçlarda yeni bir bulgu bulduklarını açıkladı, Güney Afrika'nın resmi makamları. Bu mutasyonun gençlerde daha sık görüldüğü ve altta yatan kronik hastalığı olmayan kişilerde daha şiddetli bir hastalık tablosuna yol açabileceğini bildirdiler ama dediğim gibi gerek Güney Afrika'da olsun gerek Birleşik Krallık'taki, İngiltere'deki durum olsun. Şu anda kliniğe yansıması ile ilgili yorum yapmamız için erken durumlar. Bu mutasyonlar kliniğe ne şekilde yansıyacak görmek ve beklemek durumundayız. Şu an için paniğe kapılmamıza gerek yok. Ama boş da veremeyiz bu durumu. Biz yine rehavetle panik arasında dengeli bir çizgide, elimizdeki en güçlü araçlar olan; maskemizle, fiziki mesafenin korunmasıyla, temizlikle, kalabalıktan kaçınmayla bu yeni mutasyonla da başa çıkabiliriz diye düşünüyorum” dedi.